Cá Killifish là một trong những loài cá có màu sắc nổi bậc và rất đẹp. Vì lý do này mà có rất nhiều người đam mê nuôi cá Killifish, cộng đồng cũng đông nhất.
Hầu hết tất cả các loài Killifish đều được bán dưới tên khoa học của chúng, gây khó khăn cho những người mới bắt đầu làm quen với chúng.
Tuy nhiên, nếu bạn là người mới bắt đầu nuôi và quyết định sẽ nghiên cứu nuôi loài Killifish kỹ lưỡng, và bạn có thời gian chăm sóc chúng, thì bạn nên nuôi một loài chỉ trong một hồ.
Chúng ta hãy nhìn sơ qua các điều kiện để nuôi Killi và đánh giá xem chúng có phải là loài cá phù hợp với bạn.
- Cấp độ nuôi: Dễ – Khó (Tùy thuộc vào từng loài)
- Tính cách: Phần lớn chúng hiền lành
- Màu sắc: Sinh động
- Tuổi thọ: 3 tháng – 5 năm (Tùy thuộc vào từng loài)
- Size: 2-9cm
- Chế độ ăn: Ăn thịt sống
- Family: Cyprinodontiformes
- Hồ tối thiểu: 20 Gallons trên cặp
- Set-Up hồ: Rất đơn giản, nền trần, ánh sáng tối thiểu, lọc Bio
- Khả năng tương thích: Cẩn thận khi nuôi chung với cá khác (Tùy thuộc vào loài)
Tổng quan về cá Killifish
Bộ cá chép răng (Cyprinodontiformes), nhưng thường được gọi là cá Killi, là một gia đình cá với hơn 1250 loài, được phân chia thành mười nhóm khác nhau.
Gia đình cá Killifish là một nhóm rất đa dạng và rộng rãi của cá. Chúng đã thích nghi để sống được trong các môi trường sống khác nhau và được tìm thấy ở tất cả các Châu lục, nhưng ngoại trừ Úc và Nam Cực.
Cá Killi được tìm thấy chủ yếu ở các vùng biển cận nhiệt đới và nhiệt đới nông. Chúng sống được trong cả nước tĩnh và nước động, chúng chủ yếu là những loài nước ngọt. Tuy nhiên có một vài loài sống trong nước lợ và mặn.
Trong môi trường tự nhiên của chúng, một số loài cá Killi (Annual Killies) có tuổi thọ chỉ kéo dài trong một vài tháng.
Mặc dù cụm từ “Killi” nghe có vẻ như là nguy hiểm, nhưng cá Killifish không được hiểu theo nghĩa đó. Từ “Killi” thật sự bắt nguồn từ người Hà Lan có nghĩa là mương, kênh.
Phần lớn loài Killifish chỉ có một đến hai inch, chỉ có một số loài vượt lên đến sáu inch.
Cá Killifish rất khác nhau về ngoại hình. Có một vài điểm chung trong số chúng, mặc dù chúng đều có màu sắc và hoa văn rực rỡ.
Các con đực có màu sắc sáng hơn các con cái, và hầu hết Killifish đều có cái đầu bằng phẳng phía trên. Miệng của chúng ở trên đỉnh khuôn mặt, răng của chúng nhọn và dài. Phần lớn các loài đều có vảy tròn và không có râu.
Hầu hết cá Killifish có ngoại hình thon, dài, điều này giúp chúng bơi lội rất tốt. Một số có cơ thể trụ tròn với vây ngắn và những con khác có vây dài hơn.
Hình dạng cơ thể thay đổi theo từng loài, nhưng tất cả đều có vây lưng ở phía nửa sau cơ thể của chúng. Trong hầu hết các loài, con đực luôn có vây lưng và vây hậu môn to hơn.
Như đã đề cập trước đó, hầu hết cá Killi có kích thước từ một đến bốn inch. Một số những loài nhỏ hơn bao gồm The Dwarf Madeka (Oryzias minutillus) và Hummingbird Lampeye (Poropanchax myers) ít hơn một inch chiều dài.
Một ví dụ cho loài Killi lớn là The Orestias (Orestias cuvieri) có thể phát triển lên đến mười rưỡi inch.
Có lẽ cách hữu ích nhất để giúp bạn quyết định loài nào mà bạn yêu thích có thể nhìn vào đặc điểm và các yêu cầu về chăm sóc của chúng.
Hành vi của cá Killifish
Hầu hết cá Killi hiền lành và sống hòa thuận trong một hồ nhiều loài khác nhau; Tuy nhiên những con đực có thể đấu đá với nhau.
Vì lý do này, nếu bạn là người mới bắt đầu nuôi, tôi khuyên bạn chỉ giữ một cặp cùng loài trong cùng một hồ. Tuy nhiên nếu bạn đã có kinh nghiệm nuôi nhiều loài Killi, thì bạn có thể nuôi chung một hồ lớn nhưng phải cung cấp đủ chỗ lẫn trốn cho chúng.
Ngoài ra, bạn chỉ nên giữ hai con đực trong cùng một hồ, và tránh giữ bất cứ cá đực nào khác loài Killi trong cùng một hồ đó.
Bạn có thể nuôi bao nhiêu cá cái trong cùng một hồ cũng được.
Killi là loài cá sống cộng đồng khá tốt và có thể sống hòa bình với các loài khác nhỏ hơn, đòi hỏi điều kiện nước tương tự, chẳng hạn như Neon Tetras và Rummy Nose Tetras.
Có một đặc điểm về hành vi của cá Killi mà bạn phải chú ý khi thiết lập hồ cho chúng – hầu hết trong số chúng có khả năng nhảy rất kinh ngạc!
Vì lý do này, bạn nên chắc chắn là hồ của bạn có lá chắn đầy đủ và đảm bảo an toàn cho nó. Với kích thước nhỏ như Killi, chúng có thể nhảy qua những khoảng trống rất nhỏ.
Yêu cầu về hồ của cá Killifish
Phần này sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về điều kiện hồ cho cá Killi. Điều quan trọng là bạn phải đọc qua những lời khuyên này và những lời khuyên đặc biệt chú ý khác.
Trong tự nhiên, cá Killi thường sống trong một khu vực rộng lớn, hầu hết cá Killi đều khá mạnh khỏe, vì thế bạn thiết lập một hồ như tự nhiên cũng không phải là quá khó khăn.
Kích thước hồ và các thiết lập thông số sẽ phụ thuộc vào số lượng cá mà bạn nuôi, loài bạn nuôi và lý do mà bạn giữ chúng.
Tùy thuộc vào từng loài mà bạn sẽ nuôi chúng trong nước lợ hoặc nước ngọt.
Thiết lập hồ
Một hồ 20 gallon nước là đủ cho một cặp Killifish; nếu bạn đang nuôi một trong những loài lớn hơn thì nên điều chỉnh kích thước cho phù hợp hơn.
Hầu hết Killifish đều sống tốt trong một hồ cạn dài, ít hoặc không có sự chuyển nước. Hồ của bạn nên có nhiều cây thủy sinh, chủ yếu là thực vật nổi.
Cây phù hợp là Tiêu Thảo (Cryptocorynes). Vì cây sẽ sống tốt với mức ánh sáng thấp.
Hồ của bạn có thể sử dụng nền trần, nhưng hầu hết mọi người thích trãi sỏi đen hơn. Nếu bạn chọn sử dụng sỏi, bạn nên chọn loại sỏi không làm cứng nước.
Không sử dụng sỏi nếu bạn có ý định để cho cá đẻ phía dưới nền, thay vào đó bạn nên sử dụng than bùn (miễn là nó không chứa phân bón hoặc phụ gia).
Bạn cũng cần cung cấp một nơi ẩn nấp dành cho Killifish; bạn có thể dùng gốc rễ lũa, đá; thực vật cụm hoặc nổi.
Điều kiện hồ
Các điều kiện nước của bạn phù thuộc hoàn toàn vào các loài Killifish mà bạn sẽ nuôi.
Đa số các loài Killifish đều sống tốt ở nhiệt độ 22 – 24 độ C, nếu bạn chỉ có một hồ thì bạn nên có thiết bị làm ấm.
Sự cân bằng pH là khác nhau ở mỗi hồ Killifish, vì mỗi loài Killifish có sở thích khác nhau. Ví dụ, một số loài sống ở vùng axit mềm và có một số loài sống ở nước kiềm cứng.
Đối với hầu hết Killifish, độ cứng của nước từ 120 – 160 ppm là thích hợp, độ cứng của nước không quan trọng bằng việc cân bằng pH, sẽ có một số loài sống nước mềm hoặc nước cứng (Nothobranchius,…).
Ánh sáng một lần nữa lại phụ thuộc vào loài, hầu hết Killifish đều thích ánh sáng trực tiếp hoặc cường độ gần bằng Mặt Trời hoặc ánh sáng thấp hơn.
Hầu hết Killifish không yêu cầu dòng nước chảy, hoặc chảy nhẹ ở một vài loài.
Đối với lọc, nếu bạn sử dụng một hồ nuôi nhỏ, có thể bạn cần phải sử dụng một hệ thống lọc (hoặc bạn có thể thay nước thường xuyên hơn). Hồ nhỏ dễ dàng bị ô nhiễm hơn do chất thải bị tích trữ và nước bị ô nhiễm nhanh hơn.
Nếu bạn có một hồ lớn hơn, bạn có thể sử dụng lọc đáy.
Chế độ ăn uống của cá Killi
Cá Killi chủ yếu là động vật ăn thịt, và trong môi trường tự nhiên của
chúng, chúng ăn động vật giáp xác, ấu trùng, côn trùng và sâu. Một số
loài là ăn tạp và tảo cũng trong chế độ ăn của chúng.
Trong hồ thủy sinh, cá Killi đòi hỏi thức ăn tươi sống, do đó nếu bạn không thể cung cấp thức ăn tươi sống, hoặc bạn hy vọng chúng sẽ đổi khẩu vị sang thức ăn hạt – thì chúng không phải là loài cá phù hợp với bạn.
Một chế độ ăn uống đa dạng và cân bằng là đặc biệt quan trọng nếu bạn chọn nuôi cá Killi. Vì lý do này, rất nhiều người nuôi cá Killi có kinh nghiệm đều chọn các loại thức ăn riêng để đáp ứng chính xác nhu cầu dinh dưỡng của chúng.
Các loại thức ăn tốt nhất cho cá Killi trưởng thành:
- Brine Shrimp (Artemia): Là loại thức ăn tốt nhất cho cá Killi, nguồn dinh dưỡng tốt. Bạn cũng có thể thử Frozen Brine Shrimp.
- Daphnia (Bo Bo): Hầu hết người nuôi cá dùng loại thức ăn này, bạn có thể vớt chúng từ ao, hồ hoặc nuôi chúng. Nhưng đừng lấy chúng là nguồn thức ăn chính.
- Mosquito Larvae (Lăng quăng): Chỉ có theo mùa, có thể vớt từ ao, rạch. Bạn cũng có thể nuôi chúng với thao nước động màu xanh tảo, nhưng đừng để chúng phát triển thành muỗi.
- Tubifex Worms (Trùn chỉ): Có thể mua từ cửa hàng, là nguồn thức ăn tuyệt vời nhưng mang nhiều mầm bệnh. Để giảm nguy cơ lây bệnh cho cá của bạn, hãy chắc chắn rằng bạn sẽ rửa sạch chúng với nước và để vào một khay cạn.
- Black Worms: Tương tự như trùn chỉ, nhưng nhiều công ty vì lợi nhuận nên không sản xuất loại trùn này.
- White Worms: Nguồn thực phẩm tuyệt vời, nhưng nó vỗ béo cho cá, cho nên không phải là loại thực phẩm hàng đầu.
Các loại thực phẩm khác có thể làm thức ăn cho Killifish như: Fruit Flies, Tim Bò, thức ăn dán và vài loại thức ăn khô khác. Điều quan trọng cần ghi nhớ là những loại thức ăn trên là phù hợp nhất. Quá nhiều thức ăn khác loại cũng không phải là điều tuyệt vời.
Nếu bạn nuôi Killi, bạn cũng cần biết cách chăm sóc cá con. Các loại thực phẩm phù hợp cho cá con là: Newly-Hatched Brine Shrimp, Vinegar Eels, MicroWorms, Infusoria và Grindal Worms.
Cách nuôi Killifish
Cá Killi thật sự rất dễ nuôi, vì lý do này mà chúng đang rất được nhiều người nuôi cá quan tâm và có lượng người nuôi kha khá.
Nếu bạn muốn nuôi cá Killi, bạn phải biết rằng chúng có hai loài sinh sản hai loại khác nhau.
Một loại là annual Killifish (Sinh sản hàng năm); Loại còn lại là non-annual Killifish (Sinh sản theo mùa).
Killifish theo mùa
Trong môi trường tự nhiên của chúng, cá Killi sống rất nhanh chóng vì mùa nắng đến sẽ làm khô các trũng nước động và giết chết chúng.
Do đó chúng đã thích nghi để phát triển và đạt được sự phát dục vô cùng nhanh, thường trong vòng vài tuần. Chúng sẽ đẻ trứng trong rêu than bùn và chúng sẽ nở khi mùa mưa năm sau bắt đầu.
Trong môi trường hồ cá, chúng cần một hồ nhỏ với cát hoặc than bùn để chúng sinh sản rồi chôn trứng xuống dưới đó.
Khi trứng đã được sinh ra, nước và cá ba mẹ phải được lấy ra, giữ ẩm và ấm phần than bùn có trứng trong vòng 3 tháng. Sau nó mới cho nở tiếp tục.
Sau khoảng thời gian đó, nước có thể được thêm vào để cá con có thể nở.
Cá Killi có tuổi thọ lên đến 2 năm trong môi trường hồ cá.
Killifish không theo mùa
Các môi trường tự nhiên của cá Killi không theo mùa là không bị khô hạn. Những quả trứng được ấp trong nước, trong thời gian ngắn hơn thời gian ấp của loài theo mùa.
Chúng cần một hồ rộng, có nhiều cây thủy sinh để chúng sinh sản; tuy nhiên việc lấy trứng ra là rất khó khăn. Do đó bạn nên bắt cá cha mẹ ra để tránh chúng ăn trứng.
Killifish không theo mùa có tuổi thọ dài, phát triển chậm hơn loài theo mùa.
Nơi để mua cá Killifish
Như đã đề cập trước đó, cá Killi là rất khó mua, thường những cửa hàng chỉ bán một hoặc hai loài.
Hầu hết người nuôi cá Killi đều mua trên mạng, từ người nuôi, người sưu tầm hoặc từ các cuộc đấu giá.
Khi mua cá Killi thì nên lựa cá khỏe, và đáp ứng đúng mô tả về loài mà bạn đang định nuôi.
Nhiều loài cá Killi có hình dáng tương tự nhau, và có thể bị cửa hàng cá cảnh hiểu nhầm.
Điều quan trọng là phải biết chính xác những gì bạn đang mua, từ đó sẽ dễ dàng chuẩn bị các điều kiện cho hồ của bạn.
Bạn nên nuôi cá Killi (Tóm tắt)
Bạn là người yêu và đam mê cá cảnh, bạn có kinh nghiệm và muốn trãi nghiệm những loài đặc biệt?
Cá Killi có thể là một loài đặc biệt và thú vị mà bạn đang tìm kiếm, càng thú vị hơn khi bạn muốn nuôi chúng. Nếu bạn có tham gia một cộng đồng nuôi cá Killi, bạn sẽ được hỗ trợ từ họ và có những lời khuyên dành cho bạn.
Nếu bạn là người mới nuôi cá, tôi khuyên bạn không nên chọn cá Killi. Vì bạn có thể dễ dàng mắc sai lầm và gây khó khăn cho bạn trong bước đầu tiên.
Có lẽ bạn nên bắt đầu với các loài cá cộng đồng như Mún, Bảy màu, cá vàng,… rồi sau đó hãy nuôi cá Killi. Vì khi bạn đã có kinh nghiệm thì bạn sẽ thấy sự thú vị và dễ dàng trong việc nuôi cá Killi.